GezinSTHERAPIE
Spanningen in het gezin kunnen invloed hebben op het psychisch functioneren van éénieder. Het omgekeerde kan ook. Problemen van een gezinslid hebben vaak invloed op het functioneren van de anderen in het gezin.
Wanneer meerdere personen in een gezin problemen ervaren, kan gezinstherapie voorgesteld worden.
Wanneer is gezinstherapie aangewezen?
Er kunnen zeer verschillende redeneren zijn om gezinstherapie te overwegen:
de communicatie loopt vast; er is niet één probleem maar er blijft een dreigend ongemak of spanning;
één gezinslid (kind of ouder) heeft een probleem waar heel het gezin zich zorgen over maakt;
er zijn veranderingen in het gezin waar iedereen het moeilijk mee heeft, een verhuis, scheiding, ziekte, overlijden, ...
Gezinstherapie kan een oplossing bieden daar waar het gezin vast raakt door onderlinge spanningen of door problemen van een gezinslid. De oorzaak van de problemen hoeft niet altijd binnen het gezin te liggen. Meestal wordt voor deze vorm van psychotherapie gekozen als de problemen tot uiting komen in de gezinssituatie.
Gezinnen zijn geen statische systemen en door de jaren heen kan er veel veranderen door de geboorte van een kind, opgroeiende pubers, kinderen die het huis verlaten, ... Elke overgang naar een nieuwe fase vergt aanpassing en dat brengt soms spanningen met zich mee. Soms kunnen wijzigingen in de gezinssituatie zoals een echtscheiding, een nieuw samengesteld gezin, of het verlies van een gezinslid, moeizaam verlopen. De gezinsleden beïnvloeden elkaar en kunnen de klachten of problemen verlichten of verzwaren.
Hoe gaat de gezinstherapeut te werk?
De werkwijze in gezinstherapie is zeer verscheiden. De gezinstherapeut helpt jonge kinderen om zich te uiten en kan ouders ondersteunen. Met oudere kinderen worden bepaalde onderwerpen samen besproken. De gezinstherapeut zal zich 'meerzijdig partijdig' opstellen: niemand wordt beoordeeld of veroordeeld, de visie van ieder gezinslid is belangrijk. Vaste patronen, onderlinge verhoudingen en verwachtingen worden zo zichtbaar. Het doel is dat iedereen zich beter gaat voelen.
De gezinstherapeut zal doorgaans alle gezinsleden (partner, ouders, broers, zussen, grootouders, familieleden, …) uitnodigen voor het eerste gesprek en samen praten over de moeilijkheden en de zorgen die er zijn. Er wordt samen gezocht naar krachten en (nieuwe) mogelijkheden bij de betrokkenen zelf en in hun context.
Tijdens de gesprekken zoekt de gezinstherapeut samen met de leden naar andere manieren om met de problemen om te gaan. Tijdens de gezinstherapie kunnen de gezinsleden zich bewust worden van onderlinge reacties op elkaar en begrijpen welke invloed zij op anderen hebben. Vaak wordt er huiswerk afgesproken, bijvoorbeeld om uit te proberen hoe het is om zaken anders te doen. In een volgende sessie wordt dan teruggekomen op de ervaringen met het huiswerk. Zo wordt steeds verder gewerkt in de richting van de vooraf geformuleerde doelstellingen.
Wie deelneemt aan de gesprekken kan evolueren doorheen de gezinstherapie. Hoe vaak en wanneer de sessies plaatsvinden wordt samen besproken.
Hoelang duurt een gezinstherapie?
Hoelang de gezinstherapie zal duren hangt af van verschillende factoren: de aard van de problemen, de oorzaken, de voorgeschiedenis, de motivatie van de gezinsleden, … Voor sommige gezinnen kunnen enkele gesprekken reeds veel ophelderen. Andere gezinnen hebben nood aan een langdurige begeleiding. De gezinstherapeut zal altijd samen met het gezin bekijken wanneer een einde van de gezinstherapie kan voorzien worden.
Uiteraard is de belangrijkste doelstelling het doen verminderen of verdwijnen van de klachten of problemen. Dit wordt bereikt doordat mensen zich anders gaan gedragen ten opzichte van elkaar, anders met elkaar omgaan, anders op elkaar reageren en/of doordat men een andere visie krijgt op de problemen, op zichzelf en op de relaties.